Erbo-de-santo-Soufìo
Descurainia sophia
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Sagesse des chirurgiens, Herbe de sainte Sophie.
Descripcioun :L'erbo-de-santo-Soufìo s'atrobo pu gaire au nostre que, mau couneigudo, èi pus acampado e pulèu derrabado. Es uno grando erbo emé de flour jauno mistoulino, forço lònguis silico e de fueio proun divisado cuberto de péu estela. Trachis dins li limas de ribiero e lis ermas.
Usanço :Èro couneigudo pèr lis abouticàri que ié disien Sophia Chirurgorum e servié à lucha contro la cago-sango e la fouiro, emai contro li vèrme, emai pèr sougna li plago e blessaduro.
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Descurainia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Ermas
- Limas de ribièro
- Muraio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl, 1891
(= Sisymbrium sophia L., 1753 )
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763